Jak podwójna helisa DNA buduje białka? Na to pytanie – nie mając jeszcze dowodów naukowych, a jedynie intuicję – odpowiedział jeden z twórców pojęcia helisa Francis Crick. Podejrzewając, że informacja DNA zostaje zamieniana na konkretne białka za pomocą interpratorów – cząstek adaptorowych. W dwa lata później okazało się, że miał rację. 1.01. Rybosomy Miejscem produkcji białek są rybosomy. A że na naszej […]

Kiedy w 1977 roku, w czasie sekwencjonowania DNA dostrzeżono sekwencje wtrącone między odcinki kodujące białka, wciąż wydawało się, że nic nie jest w stanie ruszyć z posad zasady „jeden gen – jedno białko”. Odcinki nazwano intronami (z ang. intervening sequences) i przestano się nimi przejmować. Jednak w trzy lata później geny muszki owocowej wstrząsnęły posadami genetyki. Okazało się, że geny tego natrętnego owada […]

2.01. Czy warto grzebać w śmietniku? Po moich wcześniejszych uwagach na temat śmieciowego DNA podobne pytanie wydaje się być retorycznym. Okazuje się jednak, że taki nie jest … dla genetyków. Utrwalone przeświadczenie o nieistotności intronów zostało już zburzone – wiemy jak ważną rolę odgrywają w procesie regulacji syntezy białek. Ale z pozostałą – przypomnę, że przytłaczającą częścią genomu – wciąż jest kłopot. […]

Jeszcze większe opory, niż przy uznaniu śmieciowego DNA, napotkamy w odniesieniu do czynników środowiskowych wpływających na ekspresję genów. To niemożliwe, aby coś, czego nie ma w genomie, było dziedziczone – można usłyszeć w odniesieniu do czynników epigenetycznych. 3.01. Genetyczne zagadki Inwazja wojsk alianckich w 1944 roku, podczas operacji Merket Garden, została zatrzymana na rzece Rhine w Arnhem w Holandii. Nie pomógł strajk […]

„W ciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie wzrosła liczba opisywanych nowych białek i sekwencji DNA. Jednak znajomość poszczególnych elementów, z których składa się każdy żywy organizm, nie daje nam pełnej odpowiedzi na temat jego funkcjonowania”. Zastanawia się w pracy doktoranckiej Agnieszka Sok-Grochowska. Można opisać ten gąszcz zależności przy pomocy opisu słownego. Lecz w większości przypadków będzie on bardzo indywidualny, z koniecznością zapamiętania […]

Człowiek posiada kilka zmysłów, za pomocą których może odczytać treść przekazu ukrytego w ciągu liter alfabetu. To wzrok, słuch, a nawet dotyk (alfabet Braille’a). Przyroda ma do dyspozycji tylko proste związki chemiczne, budujące coraz bardziej skomplikowane struktury złożone jedynie z czterech cegiełek. Podstawa życia to białko, z którego powstają różnorodne – o niezwykłych, całkowicie odmiennych funkcjach – organy. I to naukowcom wystarcza. Biolodzy […]

Pojęcia: programowanie genetyczne czy komputer DNA oraz komputer chemiczny, zostały już zawłaszczone przez sprawy, nie mające wiele wspólnego z rzeczywistym programem nici DNA. Dlatego muszę zaproponować nowe – odnoszące się jednoznacznie do programu ukrytego w genomie oraz komputera odczytującego ten program. 1.01. Organiczny komputer Krzem, to drugi po tlenie, najliczniej reprezentowany pierwiastek na Ziemi. Znajduje się również w organizmach […]

Teraz jesteśmy przygotowani do poznania sposobów, jak nauka podpatruje genetykę, wykorzystując właściwości fizyczno-chemiczne nici DNA lub samą ideę zapisu informacji przy budowania komputerów. Podglądanie natury to nic nowego i nie ma się co dziwić, że od chwili struktury podwójnej helisy, zaczęto zastanawiać się, jak wykorzystać stabilność jej wiązań oraz możliwość przenoszenia informacji. Jednych fascynuje budowa nici […]

Współczesna genetyka zgadza się, że w nukleotydach zapisana jest informacja nie tylko o sposobie budowy białek, lecz również o ich wariantach ich budowy. Czym są nukleotydy, że potrafią przenieść tak bogatą informację? Jak wiemy nukleotydy są prostymi związkami chemicznymi, zbudowanymi z zaledwie trzech pierwiastków: azotu, wodoru i tlenu. Dodatkowo grupa fosforowa ma zdolność łącznie się z węglem. Mimo że nukleotydy są […]

Głównym celem tego rozdziału jest odpowiedź na pytanie, czy w przypadku informacji ukrytej w nici DNA, mamy do czynienia z językiem lub kodem, czy też jest to prosty, bezwarunkowy zapis listy danych, pobieranych przez rybosomy w procesie produkcji białek. Czytelnicy mogą zapytać, skąd moje wątpliwości, skoro niemal od początku wiedzy o istnieniu nici nukleotydów odpowiedzialnych za przekazywanie informacji genetycznej – nazywano […]